Martha is een song uit 1973 van Tom Waits, over een naïeveling die naar een oud liefje belt en hoopt haar na veertig verloren jaren terug te kunnen winnen. In 2020 maakte ik een vertaling van dit monument, als taak in het Basisjaar Literair Schrijven. Het zette een liefde en bewondering voor Tom Waits in gang. Zelfs Spotify merkte het op: volgens hun analyse luisterde ik in 2022 maar liefst 1531 minuten naar zijn muziek, Jockey Full of Bourbon was mijn meest gespeelde song, en Clap Hands stond op nummer twee. En daar zaten niet eens de uren bij dat ik naar zijn CD’s luisterde. Behalve dat, las ik ook een fijn boekje (amper 12 op 16,5 centimeter) over het album Swordfishtrombones (uitg. Bloomsbury, in de 33 1/3 reeks). Auteur David Smay trekt veel aandacht naar zichzelf en is zeer aanwezig in het boek. Dus duurde het even voor ik de toon van de verteller begon te aanvaarden en ook te appreciëren. Ik ga in elk geval akkoord met wat hij zegt over dit album: het is waarschijnlijk zijn beste niet. Rain Dogs is beter en rijper, dat is Tom Waits op zijn hoogtepunt. Ik bewonder hem voor zijn doelbewust afwijken van de norm, voor zijn keuze om niet steeds met een vertrouwd groepje mensen samen te werken (omdat dat voorspelbaar wordt). Ik dank hem voor het kleurrijk oeuvre dat dit opleverde en dat me blijft verrassen. Zijn authenticiteit is een inspiratiebron geworden voor de roman die ik probeer te schrijven.
Martha
Twaalf nul zeven, nummer graag, ik sprak haar jaren niet.
Zal ze mijn stem nog herkennen onder het verdriet?
Hallo, hallo daar, ben jij het Martha? Je spreekt met Tom Frost.
Ik wou je nog eens horen, het geeft niet wat het kost.
Het is veertig jaar of meer, en Martha weet je wat
‘k vraag je voor een koffie, of voor eender wat je wil, en
Ons pad liep over rozen, poëzie en proza. Martha,
wat ik had was jou en wat jij had was mij.
We dachten niet aan morgen, ‘t verdriet goed opgeborgen
in een lade voor een donk’re dag
‘k voel me zoveel ouder nu. Voel jij ‘t ook zo aan?
Huisje, tuintje, de hele rits, natuurlijk ook een vaste baan.
Ik ben blij dat alles nog goed kwam: je koos voor zekerheid,
niet de man die jong en dwaas was, en zeker nog niet rijp. En
Refrein
Ik was altijd impulsief, en zal dat nog wel zijn.
Alles wat toen voor me telde, was om een man te zijn.
Zoveel jaren gingen verloren. Hoe kon ik het niet zien?
Martha, Martha, ik mis je, zie het dan, want
Refrein
‘k heb stille nachten in gedachten, bevend, dicht bij jou.
Yves Jules De Graeve 